انواع: co2 -پودر و گاز - هالوژن - آب و... هریک از آنها کاربرد ویژه دارد

ابتدا کپسول پودرو گاز  و با نام کپسول تحت فشار  که دارای یک مانومتر در روی آن مشخص است و شکل آن به این صورت است

کپسـول آتـش نشـانی پـودر

این خاموش کننده را می توان یکی از پر مصرف ترین خاموش کننده ها محسوب نمود . به طور معمول ، در تمام سازمان های آتش نشانی اعم از شهری و روستایی ، واحد آتش نشانی صنایع ، ادارات و .... انواع کپسول آتش نشانی پودر در رده اول وسایل مبارزه با آتش قرار داده اند . علاوه بر این ، در بیشتر وسایل نقلیه ، بیمارستان ها ، اماکن آموزشی ، مجتمع های مسکونی و به طور کلی هر جا که محافظت در برابر آتش سوزی مورد نیاز است ، این خاموش کننده به تنهایی و یا در کنار سایر وسایل آتش نشانی ، دیده می شود . توانایی پودر های خاموش کننده در مبارزه با بسیاری از انواع آتش سوزی ها ، پیشرفت در ساخت کپسول آتش نشانی ، طرز کار بسیار آسان دارد و  باعث شده تا " کپسول آتش نشانی پودری " به صلاح قدرتمندی برای مبارزه اولیه با گروه بزرگی از آتش سوزی تبدیل گردد . به طور معمول حجم داخلی کپسول ، محل پودر و   بقیه آن محل انبساط گازی است که باعث به خارج راندن پودر   می شود .

انواع پودر های خاموش کننده

خاموش کننده های محتوای پودر را بر حسب نوع مواد تشکیل دهنده به دو گروه تقسیم کرده اند : 1 -  شیمیایی  2 -  خشک

1 -  پودر شیمیایی : گرد یا پودر بسیار نرمی است که از مخلوط یک یا چند ماده شیمیایی و بعضی افزودنی ها تشکیل شده است . مواد افزودنی برای کسب مقاومت در برابر بهم چسبیدگی ، در اثر جذب رطوبت یا گرما ، به کار می رود . پودر های خاموش کننده را بر اساس آنکه ماده اصلی آنها چه بوده و برای مبارزه با چه حریقی مناسب باشد به انواع گوناگونی تقسیم کرده اند ، که مهمترین آنها عبارتند از :

1  -  پودر بی کربنات سدیم ( جوش شیرین )                               4 -  کلرید پتاسیم

2 -  بی کربنات پتاسیم                                                               5 -  فسفات آمونیوم

3 -  بی کربنات پتاسیم با بنیان اوره                                              6 -  مانکس

پودر بی کربنات سدیم ( جوش شیرین ) : این پودر برای مبارزه با آتش سوزی های نوع B ( مایعات قابل اشتعال ) وC  ( گازهای قابل اشتعال ) و همچنین تجهیزات الکتریکی برق دار ( نوع E ) تا ولتاژ معین مناسب است . پودر شیمیایی معمولی تا 97 در صد از بی کربنات سدیم تشکیل شده است .

بی کربنات پتاسیم : این پودر برای مبارزه با آتش سوزی های نوع B و C و E مناسب است .

بی کربنات پتاسیم با بنیان اوره  : این پودر برای مبارزه با آتش سوزی های نوع B و C و E مناسب است .

کلرید پتاسیم  : این پودر برای مبارزه با آتش سوزی های نوع B و C و E مناسب است .

فسفات آمونیوم : این پودر برای مبارزه با آتش سوزی های نوع A ( مواد جامد قابل اشتعال ) و نوع B و نوع C  همچنین تجهیزات الکتریکی برق دار  ( تا ولتاژ معین ) مناسب است . به این پودر ، پودر چند حالته نیز گفته می شود . این پودر A.B.C نیز معروف است و خاموش کننده های محتوای آن به طور معمول با درج حروف A.B.C نشانه گذاری می شوند .

مانکس : این پودر ترکیبی از اوره و بی کربنات یا کربنات دو پتاس است . در مقایسه با سایر پودر ها به مراتب موثرتر است . اثر بسیار موثر خاموش کنندگی این پودر بیشتر از این نظر است که در اثر حرارت آتش به سرعت تجزیه شده و به ذرات حتی کوچکتر                 از 1./. میکرون تبدیل می شود . این امر نشان دهنده قدرت فراوان پخش شدن پودر مذبور است . از دیگر خصوصیات بارز این      پودر سازگاری آن با کف پروتئینی می باشد که به نوبه خود در عملیات اطفای تو ام با کف و پودر بسیار حائز اهمیت است .

2 -  پودر خشک : این پودر را نباید با پودر شیمیایی اشتباه گرفت . زیرا پودر خشک فقط برای مبارزه با آتش سوزی نوع D ( فلزات قابل اشتعال مانند منیزیم ) مناسب است . پودر خشک از نظر ترکیبات به کار رفته انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها عبارتند از :

خاموش کننده پودری: این نوع خاموش کننده ها در اندازه های مختلف و برای خاموش کردن آتش سوزی مایعات شعله ور از قبیل نفت، روغن و آتش های الکتریکی بسیار مناسب و قابل اطمینان می باشد .

 خاموش كننده گاز كربنيك       CO2    :

از سالها قبل اين گاز بعنوان يك گاز آتش نشاني در دستگاههاي ثابت ، اتوماتيك ، خاموش كننده هاي دستي و چرخدار مورد استفاده قرار ميگرفته و مصرف فراواني دارد .

CO2 گازي است غير قابل احتراق ، بي بو ، خنثي ، غير سمي ، فاسد نسازو هادي جريان الكتريسيته نمي باشد ، وزن آن سنگين تر ازهوا است ( 529/1) لذا در صورت پرتاب روي حريق اكسيژن را خارج و خود جانشين آن ميگردد در حقيقت با تقليل درصد اكسيژن موجب اطفاء حريق مي گردد.

يك پوند CO2 مايع در صورت آزاد شدن  FT³  8 فوت مكعب گاز توليد مي كند اين توسعه زياد و سريع حجمي اثر شديد خنك كننده داشته بطوري كه قسمتي از گاز مزبور را به دور لوله دستگاه بصورت برفك و برودتي برابر 110⁰f- درجه فارنهايت در مي آورد بديهي است اين برفك نيز بزودي براثر حرارت محيط بحالت گاز درمي آيد.

اين خاموش كننده ها بعلت فولادي بودن بدنه كاملاً سنگين مي باشد و بدين جهت انواع دستي آن با ظرفيتهاي بين 2-12 پوند ساخته ميشود و در ظرفيتهاي بيشتر ازآن بعنوان وسيله چرخدار يا دستگاههاي ثابت اتوماتيك طرح و مورد استفاده قرار مي گيرد

 

موارد استفاده از CO2  :

در آتش نشاني اين گاز را بيشتر در اماكن سربسته مانند اتاق كامپيوتر يا ادوات ظريف الكتريكي يا الكترونيكي ، كتابخانه ها و موزه ها بكار مي برند زيرا :

هادي الكتريسيته نيست .

هيچ اثري روي اينگونه وسائل باقي نمي گذارد.

حتي الامكان از بكار بردن اين گاز در فضاي باز بايد خودداري نمودزيرا بعلت پراكنده شدن گاز در فضا در اطفاء حريق چندان مثمر ثمر نخواهد بود.

حريقهائي كه در اثر CO2 بظاهر خاموش شده اند پس از تهويه محل و پراكندگي گاز در صورتيكه گل آتشها يا فلزات داغ وجود داشته باشد به احتمال قوي دوباره آتش مي گيرد.

حداكثر فشار پرتاب اين خاموش كننده در نوع دستي بعلت نازل شيپوري بين 4-2 متر است بنابراين براي استفاده بايد بيشتر به حريق نزديك شد حداقل زمان تخليه اين خاموش كننده ها حدوداً 16 ثانيه مي باشد.

اين خاموش كننده ها قابل كنترل است و در صورتيكه 10 درصد آن مصرف نشود ميتوان از آن براي حريقهاي ديگر استفاده كرد در صورتيكه از پربودن دستگاه اطمينان داريد ولي گاز خارج نمي شود احتمالاً ممكن است راه خروج آن بعلت يخ زدن گاز مسدود شده باشد براي چند لحظه شير را ببنديد و مجددا باز كنيد.

اسپرينكلرها :

دستگاهي است سقفي كه از آب ، CO2 و B.C.F در آنها به هنگام اطفاء حريق استفاده مي كنند ، از يك شبكه لوله كشي محاسبه شده در سقف و ديواره كارگاهها و سالن ها و مخصوصاً‌ انبارها ، پيش بيني و نصب ميشود و داراي نازلهايي است كه در روي آنها آلياژهاي مخصوص و حساس نسبت به درجه حرارت يا كپسول مايع يا گازي كوچكي قرار گرفته است به هنگام تغيير درجه حرارت محيط آلياژ سرهاي نازل ذوب ده يا كپسول آن تركيده و باعث باز شدن مسير آب شده و با فشار آب يا مواد ديگري روي آتش مي پاشد در سرراه آنها ميتوان آژيرهائي نصب نمود تا از وقوع حريق نيز مطلع شد.

 

نظرات شما عزیزان: